A A
Tekstgrootte De tekst kan niet kleinerTekst groter maken
English Nederlands

Samenvatting MeninGene studie

Achtergrond

Bacteriële meningitis is een ontsteking van de hersenvliezen, die ondanks snelle behandeling in een groot deel van de patiënten leidt tot sterfte of ernstige restverschijnselen. De bacteriën die meningitis veroorzaken komen bij veel gezonde mensen voor in neus- en keelholte. Waarom bij sommige mensen deze bacteriën een meningitis veroorzaken en bij anderen niet is nog niet duidelijk. Het DNA -de erfelijke bouwstenen van de menselijke cellen- is voor ieder persoon uniek. Uit onderzoek is gebleken dat sommige variaties in het DNA er misschien toe kunnen bijdragen dat iemand gevoeliger is voor bacteriële meningitis en het ziektebeloop zich anders ontwikkeld.

Doel van de studie

Het doel van deze studie is het identificeren van genetische factoren die bijdragen aan de vatbaarheid voor bacteriële meningitis en een ongunstig ziektebeloop van de ziekte. Om de prognose van bacteriële meningitis te kunnen verbeteren zijn nieuwe aanvullende therapieën nodig. Studies naar erfelijke factoren kunnen meer inzicht geven in de mechanismen die bijdragen aan een ongunstige uitkomst van de ziekte en kunnen daardoor leiden tot nieuwe behandelstrategieën.

Hoe is de studie opgezet?

In Nederland wordt van alle positieve liquorkweken de bacterie opgestuurd naar het Nederlands Referentie Laboratorium voor Bacteriele Meningitis. Dit laboratorium is opgericht als  samenwerkingsverband tussen het RIVM en het AMC en is gehuisvest in het AMC. De MeninGene onderzoekers krijgen een anonieme melding van het refentielaboratorium waar in Nederland patiënten met bacteriële meningitis zijn opgenomen. Hierop nemem we contact op met de behandelend neuroloog/specialist om te vragen of deze patiënt in het onderzoek wil includeren. Artsen kunnen ook zelf contact met ons opnemen om een patiënt aan te melden, wat in de loop der jaren steeds vaker gebeurd. 

Nadat een patiënt toestemming heeft gegeven voor deelname aan de studie, wordt bloed afgenomen voor DNA analyse. In het DNA wordt bekeken of bepaalde variaties vaker voorkomen bij mensen met een bacteriële meningitis in vergelijking met het DNA van gezonde personen (controlegroep). Ook wordt het DNA van de ziekteverwekkers van de meningitis bestudeerd. De controlegroep bestaat uit de partner van patiënten of niet gerelateerde huisgenoten, zodat ze zijn blootgesteld aan dezelfde omgevingsfactoren.

Vervolgens wordt in een database bijgehouden hoe het ziektebeloop is geweest. Hiervoor wordt gebruikt gemaakt van gegevens die bij opname zijn verzameld, zoals lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek en CT-scans. Als er liquor over is gebleven van de diagnostische lumbaalpunctie verzoeken we dit te bewaren op -80 (of zo koud mogelijk). We komen dit een keer per jaar ophalen voor verder onderzoek.

Gegevens toevoegen aan Europese databank

Als toestemming is verkregen, zullen de patiëntgegevens, bloed en hersenvloeistof op een niet tot de patiënt te herleiden manier toegevoegd worden aan een Europese databank. Deze Europese databank kan worden gebruikt door alle wetenschappelijk onderzoekers die zich met bacteriële hersenvliesontsteking bezig houden en heeft als doel nieuwe behandelingen voor deze ernstige ziekte dichterbij te brengen. Door onderzoek te doen in grote groepen patiënten uit heel Europa is de kans op het vinden van nieuwe behandelingen groter. In deze databank wordt het DNA 50 jaar bewaard.

Brengt het onderzoek risico’s met zich mee?

Deelname aan het onderzoek betekent dat bij de patiënt en de mensen in de controlegroep 14 ml bloed zal worden afgenomen voor de DNA analyse. De bloedafname bij de patiënt zal, zo mogelijk, tegelijk worden verricht met een geplande bloedafname in het kader van de normale patiëntenzorg.

Nu op twitter

RT @Sarcoïdosewijzer AMC: De website is live! Voor informatie over sarcoïdose en ons verwijzingscentrum ga naar sarcoidosewijzer.nl #AMC #sarc…

     
 

In samenwerking met

Neuroinfecties Amsterdam werkt samen met de volgende instanties en bedrijven:

ERC: European Research Council NWO ZonMw AMC: Academisch Medisch Centrum Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis AMC